- Szczegóły
- Kategoria: Aktualności
Zmarła Maria Mirecka – Loryś weteranka ruchu oporu z czasów drugiej wojny światowej, działaczka polonijna i społeczniczka pochodząca z Racławic w gminie Nisko. Miała 106 lat.
Maria Eleonora Mirecka-Loryś urodziła się 7 lutego w Ulanowie. Była siódmym z ośmiorga dzieci Dominika Mireckiego i Pauliny ze Ścisłowskich. Do piątego roku życia z rodzicami i rodzeństwem mieszkała w Ulanowie. W 1921 roku jej rodzina przeniosła się do Racławic k. Niska W 1937 r. ukończyła niżańskie gimnazjum, a następnie podjęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Wtedy też wstąpiła do Związku Akademickiego „Młodzież Wszechpolska”. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowała się w działalność konspiracyjną. Wiosną 1940 roku została komendantką Narodowej Organizacji Wojskowej Kobiet w powiecie niżańskim, później całego NOWK Okręgu Rzeszowskiego. Równolegle była kierownikiem sekcji kobiecej w Zarządzie Okręgu Rzeszowskiego Stronnictwa Narodowego i kurierką Komendy Głównej NOW. Po scaleniu NOW z AK, awansowana na stopień kapitana. Dowodziła Wojskową Służbą Kobiet w rzeszowskim Podokręgu Armii Krajowej. Wiosną 1945 roku została Komendantką Główną Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Kobiet.
W 1943 r. uczestniczyła w konspiracyjnym odnowieniu ślubów na Jasnej Górze, które w maju 1936 r. podczas pielgrzymki złożyła polska młodzież akademicka. W 36 osobowej grupie młodzieży Maria Mirecka reprezentowała Lwów, natomiast obecny tam także Karol Wojtyła, późniejszy Papież Jan Paweł II, był przedstawicielem Krakowa.
Po zakończeniu wojny postanowiła wrócić na studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jednak 1 sierpnia 1945 r. została aresztowana w Nisku. Na wolność wyszła 1 września 1945 r., na mocy amnestii. Zagrożona ponownym aresztowaniem, w grudniu 1945 roku opuściła Polskę i z grupą kilkunastu działaczy narodowych dotarła do obozu II Korpusu gen. W. Andersa pod Ankoną. Tam poznała swego męża, oficera rezerwy, Henryka Lorysia, z którym w październiku 1946 r. wyemigrowała do Anglii. W styczniu 1952 r. z rodziną wyjechała do USA, najpierw do Toledo w stanie Ohio, a w 1954 r. do Chicago. Tam zaangażowała się w pracę w organizacjach polonijnych. Działała m.in. w Stronnictwie Narodowym, była członkiem ZG Związku Polek w Ameryce oraz Krajowego Zarządu Kongresu Polonii Amerykańskiej. Przez 32 lata pełniła funkcję redaktora „Głosu Polek”, organu Związku Polek w Ameryce. W grudniu 1999 r. została wiceprzewodniczącą Rady Naczelnej Stronnictwa Narodowego. Posiadała kilka odznaczeń państwowych. W 2006 roku Prezydent RP Lech Kaczyński uhonorował ją Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. (J. Ogiński)
